รีโนเวทบ้าน ปรับปรุงบ้านเก่า
รีโนเวทบ้าน ปรับปรุงบ้านเก่า ตัดบ้านแบ่งครึ่ง เติมลมหายใจใหม่ให้อาคารเก่าถ้าเป็นอาคารเก่าหลายสิบปี แม้จะมีคุณค่าทางสถาปัตยกรรม หากอยู่ในบ้านเราอาจถูกรื้อทิ้ง เพราะการดูแลรักษาและการบูรณะต้องใช้งบประมาณและความเข้าใจสูง แตกต่างจากประเทศออสเตรเลียหรือญี่ปุ่นที่จะพยายามคงภูมิปัญญาดั้งเดิมเอาไว้ให้ได้มากที่สุด อย่างเช่นโครงการ TETUSIN DESIGN RE-USE OFFICE นี้ เป็น Home Office ของสถาปนิก Yuto Hirase และ Yuko Hirase แห่ง yHa สร้างขึ้นหันหน้าไปทางศาลเจ้า Hakozaki ในเมืองฟุกุโอกะ ประเทศญี่ปุ่น ความน่าสนใจอยู่ที่อาคารเป็นสถาปัตยกรรมเก่าในสไตล์ตะวันตกที่ถูกเชื่อมโยงเข้ากับสถาปัตยกรรมใหม่อย่างน่าประทับใจ ดูเหมือนงานศิลปะชิ้นใหญ่ที่เกิดจากการตัดอาคารออกเป็นสองส่วน ให้ยังคงเห็นเค้าเดิมและเติมลมหายใจใหม่ ๆ ลงไปอย่างมีชีวิตชีวา คลิ๊กที่นี่
ทีมสถาปนิกและลูกค้ากำลังทำงานเกี่ยวกับการอนุรักษ์ และการใช้ประโยชน์ของอาคารประวัติศาสตร์บนที่ตั้งของวิทยาเขตเดิม ซึ่งกำลังถูกย้ายจากมหาวิทยาลัย ด้วยความกลัวว่าจะถูกรื้อถอนและสูญเสียส่วนประวัติศาสตร์ของมหาวิทยาลัยไป ลูกค้าและสถาปนิกต้องการการรักษาสมบัติทางวัฒนธรรมนี้ไว้ จึงตัดสินใจนำส่วนต่าง ๆ ของอาคารมาสร้างใหม่บนพื้นที่อื่นที่อยู่ห่างออกไป 800 เมตร ซึ่งการซ่อมแซมจะไม่เหมือนการรีโนเวทบ้านทั่วไป เพราะจะถูกดูแลอย่างเข้มงวดตามร่องรอยเดิม ไม่ว่าจะเป็นส่วนประติมากรรม อาทิ เสา ฯลฯ ที่มีความเฉพาะในสถาปัตยกรรมตะวันตก ผนัง ประตู หน้าตาง รูปทรงหลังคา แล้วนำมาเชื่อมโยงคุณค่าทางประวัติศาสตร์กับสถาปัตยกรรมใหม่
สถาปนิกมีคิดว่าจำเป็นต้องคำนึงถึงสามสิ่งที่สำคัญ ในขณะที่ปรับให้เข้ากับสภาพของไซต์ ได้แก่ ‘ความทรงจำของเมือง’ ของส่วนด้านหน้าอาคาร ‘ความทรงจำเชิงพื้นที่’ ของบันได และ ‘ความทรงจำด้านวัสดุ’ แต่แทนที่จะรักษาอาคารไว้อย่างสมบูรณ์ บทสรุปกลับออกมาเป็นการคงโครงสร้างส่วนหน้าอาคารไว้ครึ่งหนึ่ง แล้วปรับปรุงทาสีใหม่โดยใช้ชุดสีเดิม หลังคาเปลี่ยนวัสดุให้ทันสมัยแทนที่ของเก่าที่ผุพัง อีกครึ่งหนึ่งแทนที่โครงเหล็กที่เติมเต็มเส้นสายของตึกให้สมบูรณ์ และการปรับเปลี่ยนภายในเท่าที่จำเป็นซื้อขายบ้าน
สถาปนิกตีความปริมาตรของอาคารประวัติศาสตร์ใหม่ว่าเป็น “ของจริง” ที่เป็นอาคารครึ่งหนึ่ง และสร้างความรู้สึกว่างเปล่าที่มีโครงเหล็กเป็นส่วนของ “จินตนาการ” อีกครึ่งหนึ่ง เพื่อสร้างองค์ประกอบที่ตัดกัน โครงเหล็กทำให้ได้ภาพสามมิติที่มาเติมอีกด้านของอาคารที่ครบถ้วน แม้จะเป็นโครงเปล่าแต่เส้นสายกลับช่วยให้รู้สึกว่าตัวอาคารไม่ได้ขาดหายไป
ภายใน มีฟังก์ชันสำหรับการใช้งานเป็นแบบ mixed-use เป็นส่วนออฟฟิศและส่วนของบ้าน ที่ประกอบด้วยห้องครัว ห้องน้ำ ห้องนอนตามปกติ แต่การตกแต่งจะเน้นให้ความรู้สึกถึงความแตกต่างของเวลา เช่น โครงแบบเก่าที่วางติดกับวัสดุก่อสร้างใหม่ ซึ่งทีมงานให้ความหมายแบบหลายชั้นและพยายามส่งต่อความทรงจำผ่านวัตถุ ให้องค์ประกอบหลายอย่างที่ต่างช่วงเวลามาอยู่ร่วมกัน เช่น ประตูหน้าต่างเก่า มือจับ ชั้นวาง ท่อเหล็ก นำมาจับคู่กับผนังกระจก แผ่นโลหะ ผนังเบา ที่เป็นวัสดุใหม่ๆ แต่วิธีนำเสนอทำให้ดูร่วมสมัย ใครที่ไม่ชอบบ้านเก่าก็อาจจะรู้สึกหลอนเล็ก ๆ
อีกหนึ่งตัวอย่างการผสานรวมกันของความทรงจำเก่าและใหม่อย่างเคารพ คงจะเป็นบันไดที่ของเดิมเป็นไม้สีเข้มแกะสลักหัวเสารูปทรงเรขาคณิตดูคลาสสิค แต่ในส่วนที่ปรับปรุงใหม่จะเป็นไม้สีดิบ ๆ ธรรมชาติ นำมาประกอบเข้าด้วยกัน แต่ไม่ทำสีใหม่ทั้งหมด ตั้งใจที่จะให้เห็นสิ่งที่เคยเป็นพร้อมๆ กับส่วนที่เติมเข้าไปใหม่ จะได้ไม่ลืมว่าความทรงจำเดิมเป็นอย่างไร
หากเงิยหน้าขึ้นไปเหนือบันได จะเห็นว่าหลังคาบ้านเป็นผ้าเต็นท์สีขาวโปร่งแสง ช่วยเติมแสงที่นุ่มนวลภายในบ้านช่วงเวลากลางวัน ขณะที่เวลากลางคืนภายนอกหลังคาจะกระจายแสงสีส้มสวยงามราวกับโคมไฟกระดาษขนาดใหญ่ ซึ่งในช่วงเทศกาลบริเวณนี้ มีแผงลอยประมาณ 500 แห่งที่มีเต็นท์สีขาวเรียงรายตลอดแนวทางเข้าศาลเจ้าฮาโกซากิกุ บ้านนี้จึงสร้างบรรยากาศรวมในการสร้างวัฒนธรรมใหม่ที่ชาวเมืองมารวมตัวกันได้อย่างแนบเนียน เป็นการสร้างลมหายใจใหม่ๆ ให้กับอาคารเก่าได้อย่างแท้จริง
บ้านในความรู้สึกของเรา มักจะคุ้นเคยกับการมีผนังก่อปิดครบทุกด้าน มีองค์ประกอบของ ประตู หน้าต่าง หลังคา ที่ประกอบกันเป็นตัวบ้านอย่างสมบูรณ์ แต่ในบ้านยุคใหม่ก็มีการตีความรูปลักษณ์ของบ้านที่ต่างไป หลายครั้งที่เราเห็นบ้านที่มีผนังหลัก ๆ เพียงครึ่งเดียว ส่วนอีกด้านจะใส่เฉพาะโครงเข้าไป ซึ่งเป็นลูกเล่นที่ทำให้บ้านมีความแตกต่างที่โดดเด่นระหว่างความทึบกับความว่างเปล่า ที่เส้นสายวัสดุทำหน้าที่ช่วยพรางตาให้บ้านดูสมบูรณ์ได้ซื้อขายบ้าน
รู้เรื่องรีโนเวทบ้าน (Renovate) คืออะไร
ก่อนลงมือรีโนเวทบ้าน ต้องเข้าใจและรู้เรื่องรีโนเวทบ้าน ตั้งแต่ความหมายของการรีโนเวทว่ามีความหมายอย่างไร ความหมายตรงตัวของคำว่ารีโนเวท (Renovate) คือ ‘บูรณะ’ เป็นการซ่อมแซม ทำใหม่ ปรับปรุงใหม่แบบยกเครื่อง หรือทำให้กลับมาอยู่ในสภาพเดิม
มักจะมีรูปแบบที่แตกต่างไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิง หรือมีกลิ่นอายของแบบเดิมอยู่บ้าง โดยอาศัยการปรับปรุงซ่อมแซมจากโครงสร้างเดิมของบ้านที่มีอยู่ เพื่อให้บ้านที่หมดสภาพและขาดกการดูแลมาเป็นระยะเวลานาน เปลี่ยนโฉมใหม่ให้สวยงามน่าอยู่ และสามารถอยู่อาศัยได้อีกนาน
ทำไมจึงควรรีโนเวทบ้านชั้นเดียว
เมื่อรู้เรื่องรีโนเวทบ้านแล้วก็มาถึงเหตุผลว่าทำไมถึงควรรีโนเวทบ้าน โดยเฉพาะบ้านชั้นเดียว ที่จริงแล้วบ้านชั้นเดียวเป็นรูปแบบที่อยู่อาศัยที่มักเห็นได้ทั่วไปทั้งในกรุงเทพฯ และปริมณฑล และมักนิยมมากในต่างจังหวัด ซึ่งเหตุผลหลักที่ต้องรีโนเวทบ้านชั้นเดียวนั้นมีดังนี้
1. ยืดอายุของบ้านให้นานขึ้น
บ้านทุกหลังล้วนประกอบไปด้วยโครงสร้างที่มีอายุการใช้งาน สำหรับบ้านที่มีอายุเก่าและขาดการซ่อมแซมดูแลอย่างสม่ำเสมอ โครงสร้างภายในบ้านบางส่วนจะมีความทรุดโทรม ซึ่งหมายถึงความไม่ปลอดภัยและความไม่สวยงามในการอยู่อาศัย การรีโนทเวทบ้านชั้นเดียวจึงเป็นการปรับปรุงโครงสร้างใหม่ เพื่อยืดอายุบ้านให้นานขึ้น
2. ความต้องการพื้นที่ใช้สอยที่เปลี่ยนไป
สำหรับบ้านชั้นเดียวที่มีขนาดไม่ใหญ่นัก มักจะมีข้อจำกัดในเรื่องพื้นที่ใช้สอยภายในบ้าน ดังนั้นเมื่อฟังก์ชันและพื้นที่ใช้สอยภายในบ้าน ไม่สอดคล้องกับความต้องการใช้งานในปัจจุบัน หลายคนเลือกวิธีรีโนเวทบ้านชั้นเดียวใหม่ เพื่อจัดแบ่งสัดส่วนพื้นที่ใช้สอยภายในบ้านใหม่ให้เหมาะกับการอยู่อาศัยมากขึ้น
3. เพื่อสุขอนามัยในการอยู่อาศัยที่ดีขึ้น
บริเวณมุมอับของบ้าน มักแฝงไปด้วยสิ่งสกปรกที่หลุดรอดสายตา ไม่ว่าจะเป็น ภายในห้องน้ำ บริเวณบนฝ้าเพดาน บริเวณงานระบบในครัว ปล่องท่อ หรือตามพื้นที่อับชื้นต่าง ๆ ที่ไม่ค่อยได้รับการทำความสะอาด ทำให้เชื้อโรคสะสมและทำความสะอาดได้ยาก การรีโนเวทบ้านชั้นเดียวจึงช่วยให้มุมอับต่าง ๆ เหล่านี้หายไป
4. เพื่อเพิ่มความปลอดภัยภายในตัวบ้าน
การรีโนเวทบ้าน ก็เป็นเหมือนการเพิ่มยาบำรุงสมรรถนะ ทำให้บ้านมีกำลังที่แข็งแรงมากขึ้น ดังนั้นการรีโนเวทบ้านจึงเป็นยาชั้นดี ที่ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอใหม่ เพื่อให้พร้อมสำหรับการอยู่อาศัยและความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัยภายในบ้าน
7 เหตุผลดี ๆ ของการรีโนเวทบ้าน
- เพื่อซ่อมแซมบ้านเก่าให้น่าอยู่ บ้านเก่าเมื่อผ่านการใช้งานไปนาน ๆ ก็จะทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมามากมาย ทำให้ต้องเสียเงินซ่อมบ้านมากมายแบบไม่รู้จบ การรีโนเวทบ้านจึงเป็นทางเลือกที่ดีในการปรับปรุงบ้านเพื่อไม่ให้งบบานปลายจนเกินควบคุมและได้บ้านใหม่ในสภาพที่น่าอยู่มากขึ้น
- เพื่อช่วยยืดอายุการใช้งานให้บ้าน บ้านที่ใช้งานมานานย่อมเสื่อมสภาพลงไปตามกาลเวลา การรีโนเวทจะช่วยให้บ้านมีอายุการใช้งานที่นานขึ้นและสามารถใช้งานต่อได้อีกหลายปีหรือเป็นมรดกตกทอดให้แก่ลูกหลานรุ่นหลังได้
- เพื่อการอยู่อาศัยที่ดีขึ้น เมื่อมีบ้านที่พร้อมใช้งานมากขึ้นก็ช่วยให้บ้านน่าอยู่มากขึ้น ช่วยเสริมสุขภาพจิตของคนในบ้านให้มีความสุขมากขึ้น
- ได้บ้านสวยตามที่ต้องการ เราสามารถเลือกรูปแบบบ้านได้ตามที่ต้องการ ไม่ว่าจะเป็นบ้านสไตล์ไหนที่ต้องการก็สามารถรีโนเวทใหม่ได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นจะต้องอยู่บนพื้นฐานของความปลอดภัยในการอยู่อาศัยเป็นหลัก และทำโดยผู้เชี่ยวชาญ
- ได้เพิ่มพื้นที่ที่ต้องการ สามารถเพิ่มพื้นที่ต่าง ๆ ที่ต้องการได้ เช่น เพิ่มห้องนอน เพิ่มห้องนั่นเล่น เพิ่มพื้นที่ในครัว เพิ่มพื้นที่สวน และอื่น ๆ เพื่อให้ได้บ้านตามรูปแบบที่ต้องการและเหมาะสำหรับการอยู่อาศัยของสมาชิกภายในบ้าน
- ขายต่อได้ บ้านเก่าที่ไม่ได้อยู่อย่าปล่อยทิ้งให้รกร้างสามารถรีโนเวทบ้านเก่าให้เป็นบ้านหลังใหม่เพื่อขายต่อให้เกิดกำไรได้ โดยเฉพาะบ้านที่อยู่ในทำเลที่ดี
- ต่อยอดเป็นธุรกิจได้ สามารถเปลี่ยนบ้านแบบเดิม ๆ ให้กลายเป็นธุรกิจได้ เช่น การทำคาเฟ่ การทำร้านอาหาร การทำห้องสมุด การทำเป็นสถานที่ท่องเที่ยว ทำเป็นโฮสเทล ทำเป็นที่พัก รีสอร์ท ฯลฯ หรือจะสร้างเป็นอาคารหรือตึกให้เช่าหรือขายก็ได้เช่นกัน
จะเห็นว่าประโยชน์ของการรีโนเวทบ้านนั้นมีเยอะเลย นอกจากจะช่วยทำให้บ้านใหม่ขึ้นแล้วยังสามารถต่อยอดให้เป็นธุรกิจต่าง ๆ ได้ด้วย สำหรับใครที่เบื่อกับปัญหาของบ้านเก่าการรีโนเวทก็ถือเป็นทางเลือกที่ดี เพราะช่วยให้ได้บ้านหลังเก่าในสภาพที่ดีขึ้นและยืดอายุการใช้งานให้นานขึ้นได้ด้วย